Braket Nedir? Bakımı Nasıldır? Çeşitleri Nelerdir?

Braket, dişlerin düzgün hizalanmasına yardımcı olmak için diş yüzeylerine tutturulan ortodontik aparat olan diş telidir. Diş tedavilerinde braket diş teli uygulamaları için gerekli bir materyaldir. Braket diş üzerine dişlerin ön kısmında olur ve kare şeklinde yapıştırılan ufak parçalardır.  Genel olarak diş teli olarak adlandırılan dişlerde oluşan çapraşıklıkları ve bozuklukları tedavi etmeye yarar. Braketler sayesinde belirli bir süre içerisinde dişler olması gereken şekli alır.

Braket Çeşitleri Nelerdir?

Braketler, farklı materyallerden yapılabildiği gibi, diş hekimlerinin tercihine göre farklı şekillerde de tasarlanabilirler. İşte bazı yaygın braket çeşitleri:

Metal Braketler

Metal braketler, diş hekimliği uygulamalarında sıklıkla kullanılan bir braket türüdür. Genellikle paslanmaz çelikten yapılmıştır ve dişlerin üzerine yapıştırılırlar. Diş hekimi, vidalar veya tellerle braketleri birbirine bağlar ve bu şekilde dişlerin doğru konuma gelmesini sağlar.

Metal braketler, diğer braket türlerine göre daha uygun fiyatlıdır aynı zamanda daha dayanıklıdır. Bu nedenle, birçok diş hekimi metal braketleri tercih eder. Metal braketlerin diğer bir avantajı, tedavi sürecinde daha hızlı sonuçlar elde etmenize yardımcı olmalarıdır.

Seramik Braketler

Seramik braketler, dişlerin rengine uyacak şekilde tasarlanır ve doğal dişlerle daha uyumlu bir görünüm sağlar. Ancak, metal olanlara göre daha pahalı olabilirler ve daha kırılgandırlar. Seramik braketler, estetik açıdan diş teli arayan kişiler için idealdir. Ayrıca yiyecek birikimi daha fazla yaşanan bir tel oluşuna bağlı olarak ağız ve diş sağlığına daha çok dikkat etmek gerekir.

Damon Braketler

Damon braketler, diğer braketlerden farklı olarak, telli ortodontik tedavi sırasında daha az sürtünme sağlayan bir braket sistemidir. Telin braket içinde daha serbest hareket etmesini sağlar ve tedavi sürecini hızlandırabilir. Self ligating braket olarak da adlandırılan bu braketlerde kapak tasarımları da bulunur. Ark teli ise braketin oluk bölümünde serbest bir şekilde kayabilir.

Lingual Braketler

Lingual braketler, dişlerin arkasında yer alır ve görünmeyen bir tedavi sağlar. Ancak, diş hekimleri tarafından uygulanması daha zor olabilir ve daha pahalı olabilirler. Lingual braketler, dişlerin arka yüzeyine, yani dil tarafına yerleştirilen braketlerdir. Dişlerin arka tarafına yerleştirildikleri için, dişlerin ön yüzeyinde hiçbir şey görünmez ve bu nedenle estetik açıdan avantajlıdırlar.

İnvisalign

İnvisalign, görünmez bir ortodontik tedavi seçeneğidir. Şeffaf plaklar şeklinde tasarlanırlar ve dişlerinizi düzeltmek için hafif bir kuvvet uygularlar. Bu tedavi seçeneği, diğer braket türlerine kıyasla daha rahat ve kolaydır.

Diş hekiminizle braketlerle ilgili seçenekleri tartışarak, sizin için en uygun olanı belirleyebilirsiniz.

Braket Bakımı Nasıl Yapılır?

Braket bakımı nasıldır sorusu sıkça sorulur. Braketlerin doğru bir şekilde bakımı, dişlerin sağlıklı ve düzgün bir şekilde hizalanmasını sağlamak için önemlidir. İşte braket kullanımında bakım için yapılması gerekenler:

• Fırçalama: Dişlerinizi her öğünden sonra fırçalayarak braketlerin temiz kalmasını sağlayabilirsiniz. Diş fırçanızı açıyla kullanarak braketlerin üzerindeki yemek artıklarını ve diş plağını temizleyin. Diş temizliğine özellikle dikkat edilmelidir.
• Diş ipi kullanımı: Fırçalamadan sonra diş ipi kullanarak diş aralarında kalan artıkları çıkartın. Bu, diş plağı birikimini azaltarak diş eti hastalığına karşı korunmanızı sağlar.
• Yiyecekler: Sert, yapışkan ve şekerli yiyeceklerden kaçınarak braketlerinizi koruyun. Bu yiyecekler braketlerinize zarar verebilir ve dişlerinizin hizalanmasını zorlaştırabilir.
• Ağız bakımı: Ağız bakımı rutininize bir gargara ya da durulama ekleyin. Bu, dişlerinizi güçlendirmeye ve çürük riskini azaltmaya yardımcı olacaktır.
• Diş hekiminize düzenli olarak gitmek: Braketlerinizi takan diş hekiminize düzenli olarak kontrole gitmek, tedavinizin ilerlemesini izlemenize ve braketlerinize zarar veren herhangi bir problemi hızlı bir şekilde çözmenize yardımcı olacaktır.

Braketlerinizin bakımını düzenli olarak yapmak, dişlerinizin düzgün bir şekilde hizalanmasını sağlayacak ve tedavinizin başarılı olmasını destekleyecektir.

Braket Hangi Durumlarda Uygulanır?

Braketler, dişlerin düzgün hizalanması, çarpık veya çene kapanışı problemlerinin düzeltilmesi, diş aralıklarının kapatılması gibi diş kusurlarını düzeltmek için kullanılır. Bazı durumlarda, braketler, dişlerin çapraşıklıklarını veya eğriliğini düzeltmek için kullanılırken, bazı durumlarda da dişlerin arasındaki boşlukları kapatmak için kullanılır.

Braketler ayrıca, dişlerin çene kemiğindeki doğru konumlandırılmasını sağlayarak, dişlerin çiğneme işlevini arttırabilirler. Bu durumda, dişlerin çiğneme işlevi arttığı için diş çürükleri ve diğer diş problemleri riski de azaltılabilir.

Ayrıca, braketler çene kapanışı problemlerini düzeltmek için de kullanılır. Bu durumda, üst ve alt çene arasındaki uyumsuzluk düzeltilebilir ve çene kapanışı daha sağlıklı hale getirilebilir.

Braketler aynı zamanda, dişlerin doğru konuma gelmesine yardımcı olmak için kullanılırken, dişlerin diğer kısımlarını etkilemezler. Bu nedenle, diş çevresindeki diğer dokulara zarar vermeden dişlerin düzeltilmesine yardımcı olurlar.

Ancak, her diş probleminin çözümü için braketler kullanılması uygun değildir. Diş hekimleri, dişlerinizi inceleyerek sizin için en uygun tedavi seçeneğini önerir.

Braket Kullanırken Oluşabilecek Sorunlar

Braketlerin kullanımı sırasında bazı sorunlar ortaya çıkabilir. Bu sorunların bazıları şunlardır:

• Ağrı: Braketlerin takılması sırasında veya sonrasında ilk akla gelen ağızda ağrı oluşmasıdır. Bu ağrı genellikle hafif düzeydedir ve birkaç gün içinde azalır. Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
• Diş eti irritasyonu: Braketlerin takılması sonrasında diş etleri hassaslaşabilir ve irritasyona neden olabilir. Bu durumda, diş etlerinin düzenli olarak temizlenmesi ve diş hekiminin önerdiği diş fırçası ve diş ipi kullanımı önemlidir.
• Braket kırılması: Braketler, yemek yeme veya spor yapma sırasında kırılabilirler. Kırılan braketlerin en kısa sürede diş hekimi tarafından onarılması önemlidir. Ayrıca diş telinin çıkması ya da kopması da oluşabilecek sorunlar arasındadır. Braket telinin uç kısmından ayrılması ve zarar verilmesi yaşanabilecek bir durumdur.
• Dişlerde renk değişimi: Braketlerin kullanımı sırasında, dişler üzerinde renk değişimi görülebilir. Bu durum, braketlerin sökülmesi sonrasında diş temizliği ile düzeltilebilir.
• Konuşma problemleri: Braketlerin takılması sonrasında, bazı kişilerde konuşma problemleri ortaya çıkabilir. Bu durumda, konuşma alıştırmaları yapmak ve birkaç gün sonra konuşmanın normal seviyesine geri dönecektir.
• Yutma problemleri: Bazı kişiler, braketlerin varlığı nedeniyle yutma problemleri yaşayabilirler. Bu durumda, diş hekimine başvurarak braketlerin düzeltilmesi gerekebilir.
• Gıda parçaları: Braketlerin arasında gıda parçaları birikebilir ve dişlerin çürümesine neden olabilir. Bu nedenle, braket kullanımı sırasında dişlerin düzenli olarak fırçalanması ve diş ipi kullanımı önemlidir.

Herhangi bir braket kullanımında, diş hekiminin önerileri takip edilmeli ve oluşabilecek sorunlar hemen hekime bildirilmelidir.

Braket Kırılırsa Ne Yapılır?

Braketlerin kırılması durumunda, yapılacak ilk şey, diş hekimine veya ortodontiste danışmaktır. Braket kırılması, tedavinin zamanlamasını ve başarısını etkileyebileceğinden, olabildiğince çabuk müdahale edilmesi önemlidir.

Eğer braketin sadece bir parçası kırılmışsa ve dişte herhangi bir rahatsızlık veya ağrı hissedilmiyorsa, diş hekimi muhtemelen bir sonraki randevuya kadar beklemenizi ve braketi düzeltmesini sağlamak için gerekli düzenlemeleri yapacaktır.

Ancak, braketin tamamen kırılması durumunda, braketin dişten çıkması ve hasarın diş yüzeyine neden olmaması için hemen müdahale edilmesi gerekebilir. Bu durumda, diş hekimi veya ortodontist, braketin yerine konması için yeni bir braket kullanabilir veya braketin çıkarılması gerektiğine karar verebilir.