Konservatif diş hekimliği, diş çürüklerini ve çürükten kaynaklanan kusurların tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Diş çürüğü veya aşınması nedeniyle işlevini yitirmiş diş dokuları çıkarılarak diş bütünlüğünün yeniden sağlanması ve görünümünün düzeltilmesi amaçlanır. Çürüğün yayılması engellenerek ağız ve diş sağlığının korunması sağlanır. 

Diş Çürüğü Nedir?

Diş çürüğü, plak içinde bulunan bakteriler tarafından üretilen asitlerin diş yüzeyindeki parçacıkları olumsuz etkilediği bir hastalıktır. Diş çürüğü küçük olduğunda mine yüzeyinde beyaz veya koyu leke olarak görünür. İleri çürükler ise dişte boşluk oluşumuna neden olur. 

Diş çürüğünün semptomları arasında ısırma sırasında ağrı, sıcağa ve soğuğa veya asit ve tatlı yiyeceklere karşı aşırı duyarlılık sayılabilir. 

Konservatif Diş Dolgu Tedavisi Nasıl Yapılır?

Konservatif diş dolgu tedavisi hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre hazırlanmış kapsamlı bir teşhis ve değerlendirme ile başlar. Tedavi modern yöntemler ve kaliteli diş malzemeleri kullanılarak gerçekleştirilir. Dolgular, hem işlevsellik hem de estetik açısından hastaların tüm gereksinimlerini karşılar. 

Diş dolgu uygulamasında dişlerin yalnızca dayanıklılık kazanması değil aynı zamanda diş minesinin doğal rengine uygun şekilde tedavi edilmesi amaçlanır. Dolgu türünü seçilmesi çürük lezyonlarının derinliğine ve yayıldığı alana bağlı olarak farklılık gösterecektir. 

Amalgam Dolgular (Metal Dolgular)

150 yılı aşkın süredir kullanılan amalgam dolgular gümüş, kalay, bakır ve cıva karışımından yapılır. Çeşitli metallerden oluşmasına rağmen %70’i oranı nedeniyle çoğunlukla gümüş görünümündedir. Konuşurken ve gülerken görülebildikleri için amalgam dolgulara olan ilgi azalmıştır. Ancak amalgam dolgular son derece dayanıklıdırlar. 

En ucuz malzemelerden yapılıyor olması nedeniyle amalgam dolgular diğer seçeneklerden daha düşük maliyetlidir. Güçlü yapıda olmaları sayesinde dişlerdeki büyük boşlukları dahi doldurabilir. İçeriğindeki cıva nedeniyle bazı hastalarda alerjik reaksiyon gösterebilir ancak çoğu hasta için güvenli ve etkili bir diş dolgu tedavisidir. 

Amalgam dolgular estetik olarak hastaların ihtiyaçlarını karşılamadığından alternatif dolgu çeşitleri tercih edilebiliyor. Dolgunun yapılacağı diş arka azı dişleriyse diş hekimleri genellikle sağlam ve uzun ömürlü olması nedeniyle hastalarına amalgam dolguyu önerebilmektedir. 

Amalgam dolgunun uygulanması sırasında kompozit reçinelere göre daha fazla diş yapısının çıkarılması gerekmektedir. Bu durum hastalar tarafından bir olumsuzluk olarak değerlendirilebiliyor. Ayrıca sıcağa maruz kaldığında genişleyebildiğinden çatlama gibi sorunlara neden olabilir bu nedenle dikkatli kullanılması önerilir.

Kompozit Reçineler

Diş renginde dolgular olarak da bilinen kompozit reçineler, doğal diş minesiyle uyum sağlayabilmek için kişiye özel ayarlanabilen akrilik ve seramik kombinasyonundan yapılır. Estetik açıdan hoş bir görünüm sağlar.  

Uygulaması sırasında daha az diş minesi çıkarmaya olanak tanıdığından doğal diş yapısını mümkün olduğunca korur. Hem ön hem de arka dişlerde kullanılabilir. Ancak arka dişlerde fazla çürüğü olan hastalarda dayanıklı ve uzun ömürlü olması nedeniyle amalgam dolgu önerilebilir. 

Kompozit dolgu dişlere yerleştirilmeden önce diş temizlenmekte ve varsa çürük doku uzaklaştırılmaktadır. Yapıştırma işlemi, etkilenen dişin hazırlanan yüzeyine ince bir reçine tabakası uygulanmasıyla sağlanır. Kompozit malzeme yapıştırıldıktan sonra dolguyu sertleştirmek için ışın uygulaması yapılır. 

Kompozit dolgular çürük dişleri onarmak için kullanılan bir uygulama olmasının yanı sıra diş şekil bozukluğu ve renk değişikliği gibi durumların estetik olarak iyileştirilebilmesi amacıyla da tercih edilebilmektedir. 

Hangi Dolgu Türü Seçilmelidir?

Estetik görünüme önem verenler için en iyi seçim kompozit dolgular olacaktır. Amalgam kadar uzun dayanamayabilirler ancak geliştirilen bu estetik dolgular uygun görüldüğünde arka dişlere de yapılabilmektedir. Ancak arka dişlerde fazla tahrip varsa diş hekimi amalgam dolgu yapılmasını tavsiye edebilir. Cıvaya karşı alerjisi olanlar için ise kompozit dolgular en iyi alternatiftir. 

İnley ve Onleyler

Doğal diş yapısının eski haline getirilmesini amaçlayan bir diğer tedavi seçenekleridir. Çürüğün kapladığı diş alanına bağlı olarak inley veya onley uygulamalarından biri veya her ikisi birden uygulanabilir. 

İnley ve onleyler, doğal dişe çok fazla zarar vermeye veya tahrip etmeye gerek kalmadan ek destek sağlayarak dişi eski haline getiren özel bir diş restorasyonu türüdürler. Dişin kompozit dolgu ile istenilen sonucu almak için yeterli olmadığı ancak hasarın diş kaplamasına ihtiyaç duyacak kadar zarar görmediği durumlarda tercih edilirler.

İnley, dişin normal diş dolgusundan daha fazla alanına müdahale edilmesi gerektiğinde uygulanır. Dişlerin çıkıntılar arasındaki alanını kapsayan dişlerde tercih edilir. Onley ise dişin orta ve yan kısımlarında çürük belirtileri olması halinde yapılır. 

Onleyler yarı diş kronu (kaplama) olarak da adlandırılabilir. Kronla karşılaştırıldığında daha az diş yapısının çıkarılmasına imkan tanır ve krondan daha az maliyetli bir işlemdir. 

İnley ve onleyler, diş çürüğünün zarara neden olduğu boşluğa yani dişe sıkıca oturan tek parça porselen malzemedir. Hastanın dişlerinin görüntüsü alınarak oluşturulan porselen diş parçası diş hekimi tarafından yerleştirilir ve özel bir yapışkan malzeme ile orijinal dişe sıkıca yapıştırılır. 

İnley ve onleyler porselen malzeme ile uygulandığından doğal görünen bir diş dolgusu yapılmasına imkan verir. Mümkün olduğunca doğal dişin korunması amaçlanır. Lekelenme olmadan uzun süre kullanım sağlama eğilimindedirler. Temizlenmesi kolaydır ve estetik olarak göze hitap eder.